Indywidualna i gatunkowa ochrona przyrody

Indywidualne formy ochrony przyrody:

• pomniki przyrody 
• stanowiska dokumentacyjne
• użytki ekologiczne
• zespoły przyrodniczo-krajobrazowe

Ustalane są w drodze rozporządzenia wojewody albo uchwały rady gminy

• pomnik przyrody-stare drzewa, rzadkie rośliny, zabytkowe aleje, głazy narzutowe, charakterystyczne formy skalne
• stanowisko dokumentacyjne- miejsce występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości, jaskinie, wyrobiska, podziemia
• zespół przyrodniczo-krajobrazowy- fragment krajobrazu kulturowego i przyrodniczego zasługujący na ochronę ze względu na walory widokowe i estetyczne
• użytki ekologiczne- zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów- naturalne zbiorniki wodne, kępy drzew, bagna, torfowiska

Ochrona gatunkowa- forma ochrony przyrody mająca na celu zapewnienie przetrwania i właściwego stanu ochrony dziko występujących roślin, grzybów i zwierząt oraz ich siedlisk, a także zachowanie różnorodności gatunkowej i genetycznej. Ochrona ta dotyczy gatunków rzadko występujących, endemicznych, podatnych na zagrożenia i zagrożonych wyginięciem oraz objętych ochroną na podstawie umów międzynarodowych.

Podstawy prawne ochrony gatunkowej ustala ustawa o ochronie przyrody, a szczegółowe jej zasady oraz wykazy gatunków chronionych określa minister właściwy do spraw środowiska w drodze rozporządzenia publikowanego w Dzienniku Ustaw ( dodatkowe gatunki mogą być objęte ochroną w danym województwie  przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska).

W stosunku do gatunków objętych ochroną gatunkową obowiązują określone zakazy ( zabijania, zbierania, przetrzymywania, niszczenia ich siedlisk, handlowania, wywożenia za granicę,płoszenia itp.)
Na odstępstwa od zakazów pozwolenia wydaje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska lub regionalny dyrektor ochrony środowiska.

W Polsce ochroną gatunkową objętych jest około 400 gatunków zwierząt, 213 gatunków roślin oraz 265 gatunków grzybów i porostów.